Online Terapi

İçindekiler

Online Terapi nedir?

Online terapi danışan ve danışmanın farklı mekanlarda bulunduğu teknolojik cihaz ve internet bağlantısı ile görüşmenin uzaktan sağlandığı terapi yöntemidir.

 

Online Terapinin amaçları nelerdir?

Online terapinin amacı, yüz yüze terapinin mümkün olmadığı durumlarda online bir şekilde terapi yapılması ve terapiye erişimin sağlanmasıdır.

 

Online Terapi hangi durumlarda uygulanmaktadır?

Uzaktan terapinin ilk kullanan kişi Freud olarak görülmektedir. Birebir danışan ile görüşmeden, babasından bilgiler alarak terapi uygulamasıyla teknolojinin gelişmemiş olduğu dönemlerde de uzaktan terapi yapıldığını göstermektedir. Henüz internet veya telefonun olmadığı dönemlerde mektuplar veya yazışmalar ile; telefonun gelişmesiyle e-terapi ile; internetin gelişmesiyle ses ve görüntü ile terapiler uygulanmıştır.

Online terapilerde önce online süpervizyonlar ön plana çıkmış ve online süpervizyonların etkililiği kanıtlanmıştır. 2020 yılı pandemi dönemine kadar online terapiler araştırma sürecinde kalmış ve çok fazla tercih edilmemiştir. Pandemi döneminde tüm eğitim sistemlerinin, çalışma sistemlerinin online forma geçmesiyle birlikte terapiler de hızla online forma geçiş yapmıştır. 

Terapistin ve danışmanın yüz yüze terapi için ulaşılabilir olmaması, danışanların -çocukların ebeveynleri de dahil- yoğun iş temposunda çalışıyor olması, hareket kısıtlılığı yaşayan danışanlar olması, evden çıkmak istemeyen danışanların olması, doğal afetler, ekonomik süreçler online terapi için zemin hazırlayan durumlardır.

 

Online Terapiyi diğer terapilerden ayıran özellikler nelerdir?

Online terapinin diğer terapi yöntemlerinden, danışan ve danışmanın mekân ve biçim olarak farklılıkları bulunmaktadır. Yüz yüze yapılan terapilerden farklı olarak, seans saatinde danışan ve danışmanın internet ortamından görüşüyor olmalarıdır.

Bununla birlikte etik kurallar aynı şekilde geçerlidir. Terapi esnasında kurulan güven çerçevesindeki terapötik ilişki esastır. Online terapi kalitesini ölçmek amacıyla yapılan bir araştırmada gençlerin ¾’ü online terapilerde iş birliğinin kurulduğunu belirtmiştir ve yapılan başka bir araştırmada online terapilerde kurulan terapötik iş birliğinin yüz yüze terapiler ile benzerlik sağladığı bulunmuştur.

Çocuklar ile online çalışma konusunda yapılan araştırmalar çocuk danışanların yetişkin danışanlara göre daha hızlı uyum sağladıklarını göstermektedir. Çocukların uyum kapasitelerinin daha fazla olması, çocukların teknoloji ile daha yakından ilgileniyor olmaları, çocukların kendilerine has bilgeliklerinin olması bu durumu açıklayan sebeplerdendir.

 

Online Terapi ortalama ne kadar süre devam eder?

Online terapi sürecinde birden fazla terapi ekolünü uygulanabilmektedir. Yüz yüze yapılan terapi ekolünün süresine bağlı olarak online terapiler de değişkenlik gösterebilmektedir.

 

Online Terapide ele alınan kavramlar nelerdir? 

Online Terapi, teknolojinin gelişmesi ile yaygınlaşmış bir terapi uygulama şeklidir. Evrensel olarak ortak bir terimi bulunmamakta ve online terapi (çevrimiçi terapi), e-terapi, dijital terapi, tele terapi, internet terapi, siber terapi, online danışmanlık gibi terimler ile tanımlanmaktadır. 

Bu kavramların ortak bir tanımı göstermesinin yanı sıra dijital terapi, dijital içeriklerin kullanılması, VR gözlükleriyle, dijital oyunlar, dijital ölçekler, tablet üzerinden video vb. içeriklerin kullanılması ile yüz yüze gerçekleşen terapi sürecini destekleyebilmektedir. Terapist bazen ilişki kurmak bazen de problem çözme yetisi için dijital oyunları; özgül fobiler için VR gözlüklerini terapi esnasında kullanabilmektedir. 

Tüm online tanımlamalarla birlikte yüz yüze uygulanan ekolün tanımları ve kavramları online terapilerde de geçerli olmaktadır.

 

Online Terapide iyileşme süreci nasıl gerçekleşir? 

Online Terapilerde birden fazla ekol uygulanabilmektedir. Her ekolün kendi iyileşme süreci aynı şekilde online olarak da geçerlidir.

 

Online terapide ne gibi zorluklar ile karşılaşılır?

Danışanın kalabalık aile ortamında bulunması, kullanılan ekranın kamera ve ses açısının doğru ve işlevsel sağlanamıyor olması, cihazda ve internet bağlantısında yaşanan sorunlar, güvenlik ve gizlilik, teknoloji ile arasının iyi olmadığı aileler, çocuklar ve ebeveynlerdeki ekran yorgunluğu ve uygulanacak testlerin online ortamda yapılmasının zor olması başlıkları online terapiler için temel zorluklardır.

Aynı zamanda bazı gruplar için online terapi uygulamaları zorlayıcı olmaktadır. Bu grupların içerisinde 2-4 yaş grubu, aşırı çekingen çocuklar, aşırı öfkeli çocuklar ve DEHB’li çocuklar bulunmaktadır.

 

Online ve yüz yüze terapinin birlikte uygulanması mümkün müdür?

Online terapi ile yüz yüze terapinin birlikte kullanılması da olasıdır. Yaz tatillerinde uzun süreli aralar vermek yerine online ve yüz yüze terapinin entegre edilmesiyle terapi süreci daha işlevsel bir hale gelebilmektedir. Ailenin veya çocuğun evden çıkamadığı haftalarda terapi sürecinin aksamaması adına aynı şekilde online terapi kullanılabilmektedir. İlk görüşmeyi yüz yüze yapmanın ardından online terapiye geçen danışanlar da bulunmaktadır. Online terapi ve yüz yüze terapinin bir arada kullanılmasındaki bir diğer faydası da yüz yüze yapılan terapi sürecine uzakta bulunan ebeveynin online olarak katılmasıyla ebeveyn seansları da gerçekleşebilmektedir.

Bu konuda atlanılmaması gereken en önemli husus, her çocuğun ve sürecinin biricik olduğudur. Her uygulama her çocuğa uygun olmayabilir. Seans sürecinin gidişatını belirleme veya değiştirme konuları terapist, danışan ve ebeveynleri (danışan eğer çocuk veya ergense) ile karar verilmelidir.

 

Kurumumuzda neler yapıyoruz?

Kurumumuzda yüz yüze terapilerle birlikte online terapilerde yapılmaktadır. Bünyemizde çalışan terapistlerimiz danışanın biricikliğini göz önünde bulundurarak online terapi için uygun koşulların sağlandığını düşündüklerinde uygulayabilmektedirler. Her danışan ile online terapi yapılamamaktadır. Online veya yüz yüze süreci danışan ve terapist birlikte karar vermektedir. 

 

Kaynakça

Çocuklarla Online Terapi, Editör Klinik Psikolog Mehmet Teber, Yenikapı Yayınları, 2022.

Online Psikoterapi ve Danışmanlıkta Etik, Kamil Tuzgöl, Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi, 2020, 6, 67-86.