Menü
Karşıt olma karşı gelme bozukluğu, çocuklarda ve gençlerde aile ve/veya otoriteye karşı gelme, kurallara uymak istememe, düşmanca tavırlar ve uyumsuz davranışlar sergileme, tartışmaya eğilim gösterme ve benzeri durumlar ile kendini göstermektedir.
Karşıt olma karşı gelme bozukluğu olan çocuklar ve gençler hızlı şekilde öfkelenebilir, sıklıkla tartışmalara girebilir ve alıngan yapı özellikleri gösterebilir, istedikleri olmadığı zaman ise öfke nöbetleri yaşayabilirler. Öfkelerini kontrol edemeyen çocuk ve gençlerde duygularını bağırıp çağırarak gösterme ve büyüklerin/otorite figürlerinin hoşlanmayacağı hareketleri yaparak onları kızdırma davranışları görülebilir. Ancak başkalarının eşyalarına, hayvan veya kişilere zarar verme ve çalma davranışı görülmemektedir. Çoğunlukla kendilerine söylenenleri yapmamak için çaba sarf ederek, yapmak zorunda oldukları durumlarda ise söylenerek tepki gösterebilirler. Aynı zamanda olaylar karşısında başkalarını suçlamaya yatkınlık ve kin gütme davranışı da gözlemlenebilmektedir.
Karşıt olma karşı gelme bozukluğu çevresel, biyolojik, genetik ve sosyal etkenlerin ortaklaşa rol aldığı bir bozukluktur. Üç yaş gibi erken bir dönemde başlayabileceği gibi, özellikle altı ila sekiz yaşlarında görülmekte olup çoğunlukla ergenlik döneminden önce başladığı görülmektedir.
Her çocukta zaman zaman (özellikle iki ila dört yaşları arası ve ergenlik çağında) karşıt gelme davranışlarının olabileceği unutulmamalı; ancak, gündelik yaşamda görülme olasılığı olan bu davranışların süreklilik taşımadığı da atlanmamalıdır. Bu nedenle, tarif edilen davranışların süreklilik göstermesi ve günlük yaşamı etkilemesi durumunda profesyonel bir yardım alınmasının önemi artmaktadır.
Karşıt olma karşı gelme bozukluğu daha çok dürtüsel çocuklarda görülmektedir. Altta yatan DEHB varlığı bu durumun riskini arttırır.
Karşıt olma karşı gelme bozukluğundaki risk faktörleri tutarsız ebeveyn ilişkileri, mizaç özellikleri, çevresel faktörler ve otorite figürlerine dair önceki olumsuz deneyimlerden oluşmaktadır.
Karşıt olma karşıt gelme bozukluğu tedavisinde diğer birçok psikiyatrik bozukluğun tedavilerde olduğu gibi bütüncül yaklaşım önem kazanmaktadır. Tedavi yöntemlerinde ilaç tedavilerinin yanı sıra davranışçı terapiler de yer almaktadır. Aile için tutum çalışmaları ve düzenli psikoterapiler ile devam edilerek büyük oranda iyileşme sağlanmaktadır. Sosyal beceri çalışmaları, bilişsel problem çözme odaklı tedaviler yürütülmektedir. Özellikle çocuğun her bir ebeveyni ile olan ilişkisinin temelleri tekrar gözden geçirilmeli ve olumlu ilişkiler üzerine yapılanma sağlanmalıdır.
Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), karşıt olma karşıt gelme bozukluğuna en sık eşlik eden bozukluk olarak görülmektedir. Bunlara ek olarak, anksiyete bozuklukları, duygudurum bozuklukları, obsesif kompulsif bozukluk, iletişim ve öğrenme bozukluklarının da eşlik ettiği görülebilmektedir.
Merkezimizde karşıt olma karşıt gelme bozukluğu belirtileri ile gelen çocuklar/ergenler ve aileleri ile bir değerlendirme süreci olmaktadır. Uzmanlarımız öncelikle çocuk ve aile ile görüşerek ve durumunu-davranışlarını detaylı inceledikten sonra gerekli bulduğu durumlarda ayırıcı durumlar açısından bir takım psikometrik testler/projektif testler isteyebilir. Bunlara ek olarak yapılandırılmış formlar ile ebeveynlerden ve öğretmenlerden bilgi alarak tedavi sürecine başlanmaktadır. Tedavi süreci gerekli görüldüğü takdirde uygulanan ilaç tedavileri ve davranışçı psikoterapileri içermektedir.
Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları, Türkiye Çocuk ve Genç Psikiyatrisi Derneği Yayınları. (2016)
DSM-5’i Kolaylaştıran “Klinisyenler için Tanı Rehberi”, James Morrison, Nobel Akademik Yayıncılık. (2016)
© 2023 Tüm Hakları Saklıdır.